ตอนที่ 44 : การเลือกคบคน

เรื่องการดำเนินชีวิตจะต้องมีข้อคิดจากท่านผู้รู้ และส่วนใหญ่แล้วเราก็ฝากไว้กับพระสงฆ์ เพราะเราเข้าใจว่าพระสงฆ์ท่านมีเมตตาต่อเรา และท่านมีความประพฤติที่บริสุทธิ์ และท่านเป็นคนที่คิดเผื่อเรา ข้อนี้ก็จริง

ดังนั้นในการดำเนินชีวิตจะต้องมีข้อคิด แต่เราจะต้องมีศรัทธาในตัวผู้นั้นด้วย บางทีข้อคิดดี ๆ นี้แต่เราไม่เชื่อ ก็ไม่ได้ประโยชน์ สิ่งที่เราจะได้ประโยชน์คือ มีศรัทธา มีวิริยะ มีสติ มีสมาธิ มีปัญญา

มีศรัทธา คือเห็นประโยชน์ดี มีใจรัก

มีความเพียร ที่จะทำตามคำแนะนำของผู้นั้น

มีสติ ที่จะต้องระลึกถึงคำสอนของผู้นั้น

มีสมาธิ คือจะต้องดำรงจิตมั่นคงในคำสอนของผู้นั้น

มีปัญญา ที่จะดำเนินชีวิต

สำหรับในการดำเนินชีวิตสิ่งที่เป็นอันตรายอย่างยิ่งอีกประการหนึ่งจากหลาย ๆ ประการที่เราเรียกว่า อบายมุข แล้วอีกอย่างหนึ่งคือ การคบคน

“คนจะรวยจะจนอยู่ที่การคบคน คบคนให้ดูหน้าตา เข้าวัดวาให้ดูหน้าบัน”

คบคนต้องดูหน้าตา หน้าซื่อหรือหน้าใส หรือหน้าซื่อและใจคด ถ้าเราคบคนไม่ดูหน้าตา ดูหน้าตาเหมือนกันเข้าใจว่าเป็นคนเหมือนกัน เราจะผิดพลาดมาก

สุดสาคร เป็นหลานพระฤาษีมีม้ามังกรขี่เหาะได้ ไปเจอชีเปลือยเข้า รูปร่างเหมือนฤาษีเหมือนปู่เลยแต่ดูจะเคร่งกว่าปู่ ผลสุดท้ายก็วางใจในพระฤาษี พระฤาษีนั้นใจคดจึงอยากได้ม้านิลมังกรของสุดสาครและไม้เท้ากายสิทธิ์ พอสุดสาครเผลอก็ยึดม้ายึดไม้ ถีบสุดสาครตกเหว ดีว่าพระฤาษีซึ่งเป็นพระเจ้าปู่มาช่วย แล้วพระฤาษีก็สอนว่า “อย่าไว้ใจมนุษย์”....

“สอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์

มันแสนสุดลึกล้ำเหนือกำหนด

อันเถาวัลย์พันเกี่ยวที่เลี้ยวลด

ยังไม่คดเท่าหนึ่งในน้ำใจคน”

ดังนั้น ในการคบคนนี้จะต้องมีความลึกซึ้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ในมงคลสูตรว่า ....

อะ เสวะนา จะ พาลานัง - อย่าคบคนพาล

ปัณฑิตานัญ จะ เสวะนา - คบบัณฑิต

ปูชา จะ ปูชะนียานัง - บูชาคนควรบูชา

เอตัมมังคะละมุตตะมัง - เป็นอุดมมงคลคือสร้างความเจริญอย่างสูงสุดให้แก่ชีวิต

ได้แก่ “การไม่คบคนพาล คลานเข้าไปหาบัณฑิต บูชิตคนควรบูชา - เป็นมหามงคล”

คนพาล นี่เราเรียกคนที่คบหาสมาคมกันจะโดยเป็นเพื่อนกัน เป็นผัวเป็นเมียกัน หรือเป็นครูบาอาจารย์ ถ้าเป็นคนพาล เสียหายทั้งนั้น

พระเจ้าอชาตศัตรู เดิมทีเดียวท่านก็เป็นกุมารที่ดี ๆ นี่แหละ เป็นพระราชกุมารที่เรียนเก่งขยันขันแข็งดี ๆ นี่แหละ แต่วันหนึ่งไปนับถือพระเทวทัต พระเทวทัตมีความอิจฉาริษยา เป็นพระขายอิฐแต่ไม่ใช่อิฐดิน “อิฐดินก่อกำแพง อิจฉารุนแรงก่อแต่เวรแต่กรรม” ไปคบแม้แต่พระซึ่งเป็นนิสัยพาลเกเร พระเจ้าอชาตศัตรูก็ถูกพระเทวทัตยุยงส่งเสริมไปหานายพรานธนูมายิงพระพุทธเจ้าบ้าง มอมเหล้าช้างเพื่อจะให้ทำร้ายพระพุทธเจ้าบ้าง ผลที่สุดก็ยุยงให้ฆ่าพระเจ้าพิมพิสารผู้เป็นพ่อ อชาตศัตรูกุมารบูชาพระ คบกับพระ ต้องฆ่าพระเจ้าพิมพิสารซึ่งเป็นพ่อของตัวเองเป็นอนันตริยกรรม นี่เป็นตัวอย่างของการคบคนพาลในระดับการบูชา

อาตมาพูดถึง อนันตริยกรรม ก็หมายความว่า พุ่งจุดใหญ่ว่า ถ้าเราคบคนไม่เป็นแม้แต่พ่อแม่เราก็ต้องฆ่าได้ ป่วยการอะไรกับความหายนะอย่างอื่น ในเรื่องการคบคนนี้จะต้องระวัง และบางทีมันมาในรูปร่างรูปแบบที่ดูดี

ดังนั้นในการคบใคร เริ่มแรกถ้าเขาเชิญกินเหล้า เข้าเธค คลับ ผับ บาร์ สรวลเสเฮฮาในอบายมุข รู้เลยว่าเขาคนพาล จงเลิกคบเสียเถอะ