อยุธยา :ประวัติศาสตร์และการเมือง (AYUTTHAYA: HISTORY AND POLITICS)

งานค้นคว้าวิจัยของอาจารย์ชาญวิทย์เองนั้น ได้ส่งผลเปลี่ยนสถานภาพของประวัติศาสตร์อยุธยา พ.ศ.2516 อาจารย์เป็นนักประวัติศาสตร์ไทยคนแรกที่ได้รับปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัยชั้นยอดของสหรัฐ และสำนักพิมพ์ oxford in Asia ได้จัดพิมพ์วิทยานิพนธ์ปริญญาเอกของอาจารย์เรื่องอยุธยาเป็นหนังสือเล่ม ต่อมาอาจารย์ได้เรียบเรียงบทความหลายชิ้นเป็นชุดเกี่ยวกับความเจริญเติบโตของอยุธยา จนเป็นศูนย์กลางการค้าขายสำคัญในเอเชียยุคสมัยใหม่ และเป็นแหล่งกำเนิดของประเทศไทยที่เรารู้จักกันในปัจจุบัน บทความชิ้นหนึ่งเริ่มด้วยคำประกาศว่า "อยุธยาเป็นศูนย์กลางสำคัญแห่งแรกของคนไทยในด้านการเมือง วัฒนธรมและการค้า" ลาก่อนสุโขทัย!