ซาดิก (ZADIC)

         ปรัชญนิยายท้าทายผู้แสวงหาความสุข ความคิดที่ว่ามนุษย์มีความสุขได้ในโลกนี้เป็นความคิดใหม่ซึ่งเกิดขึ้นในศตวรรษที่ 18 โดยนักคิดนักปราชญ์ที่เชื่อมั่นในพลังสร้างสรรค์ของมนุษย์  ปราชญ์เหล่านั้นไม่ยอมรับความเชื่อเรื่องบาปกำเนิดที่คริสต์ศาสนากำหนดอีกต่อไป  มนุษย์มิได้เกิดมาเพื่อใช้บาปในโลกนี้และรอโลกที่ดีกว่าคือโลกหน้าภายใต้ความคุ้มครองของพระผู้เป็นเจ้า  มนุษย์สร้างโลกที่มีความสุขด้วยตนเองได้

          ซาดิกควรจะมีความสุขได้ไม่ยาก เพราะเขาเป็นผู้มีสติปัญญา ได้รับการศึกษามาอย่างดี และมีทรัพย์สมบัติมากพอ แต่สวรรค์กลับลิขิตให้เขาต้องเผชิญความทุกข์นานัปการ ได้รับความอยุติธรรมจากกระบวนการศาล การศาสนา จากพระราชอำนาจสูงสุดของกษัตริย์บาบิโลน การฉ้อฉลของบรรดามุขมนตรี และจากความอิจฉาริษยาของเหล่าข้าราชสำนัก  วอลแตร์จะแสดงความเชื่อมั่นในศักยภาพของมนุษย์โดยให้ซาดิกฝ่าฟันอุปสรรคทั้งปวงอย่างไร  เขาจะได้แต่งงานกับหญิงที่เขารักและมีความสุขหรือไม่  ผู้อ่านจะได้ทราบเมื่อติดตามจนถึงท้ายเรื่อง

          วอลแตร์ในวัย 51 ปี มีไฟแรงมิต่างจากคนวัยสี่สิบทั่วไป  เขาต่อสู้เพื่อความถูกต้อง เพื่อเสรีภาพและความเสมอภาคในสังคม  เขาทะเยอทะยานในลาภยศ ชื่อเสียงทางการเมือง รวมทั้งมีความรัก จึงไม่น่าประหลาดใจที่แรงกระตุ้นภายในหรือกิเลสตัณหาในทุกด้านเหล่านี้ ทำให้เรื่องของซาดิกซึ่งเปรียบเหมือนภาคหนึ่งของวอลแตร์ชวนอ่านอย่างยิ่ง … ตัววอลแตร์เองแอบซ่อนอยู่หลังบรรทัด  คอยยิ้ม คอยเยาะ เย้ยหยัน เย้าหยอก ประชดประชัน แดกดัน เสียดสีความเป็นไปทั้งหลายทั้งปวงในโลกนี้ ด้วยภาษาที่ไพเราะสละสลวย ประณีตบรรจง และงดงาม … ปรัชญนิยายเรื่องนี้มีวิธีนำเสนอที่แยบยลและแยบคายยิ่งนัก