คุณธรรม จริยธรรมกับศีลธรรม :จากมุมมองของปรัชญา (VIRTUE, ETHICS AND MORALITY: MORAL PHILOSOPHY)

หนังสือเล่มนี้เป็นความพยายามอย่างหนึ่งในการรวบรวมความรู้ หลักการและแนวความคิดสำคัญๆ เกี่ยวกับคุณธรรม จริยธรรม และศีลธรรมของท่านผู้รู้เรื่องดังกล่าว นับแต่สมัยเริ่มแรกจนถึงปัจจุบัน โดยมุ่งเน้นสังคมตะวันตกเนื่องจากมีการศึกษาอย่างเป็นระบบอยู่จำนวนมาก ถึงกระนั้นก็ยังกล่าวถึงคำสอนทางศาสนาอยู่บ้าง เพื่อให้เห็นว่า หลักศีลธรรมมีที่มาทั้งจากในทางธรรมและในทางโลก โดยรวมของสังคมตะวันออกไว้ในโอกาสอันควร เพื่อให้เห็นภาพรวมได้พอสมควร เมื่อสิ่งที่ศึกษาเป็นเรื่องใหญ่ถึงเพียงนี้ จึงเป็นการยากที่จะให้ครอบคลุมทุกหัวข้อที่น่าสนใจไว้ได้ทั้งหมด อนึ่งในสังคมที่ยึดมั่นในประเพณี จริยธรรมมักเป็นส่วนหนึ่งของศาสนา ส่วนสังคมที่ถูกครอบงำโดยประเพณีน้อยกว่า เช่น กรีกโบราณกับสังคมตะวันตกสมัยใหม่ หลักศีลธรรมจะเริ่มมาจากในทางโลก การศึกษาเรื่องจริยธรรมหรือปรัชญาศีลธรรม ถือเป็นสาขาหนึ่งของวิชาปรัชญา ที่ว่าด้วยหลักการหรือทฤษฎีเกี่ยวกับสิ่งดังกล่าว โดยมีเหตุผลสนับสนุนข้ออ้างแต่ละอย่าง ศีลธรรมคือหลัก มาตรฐาน หรืออุปนิสัยของความประพฤติที่ดีหรือที่ถูก ส่วนจริยธรรมก็คือ ประมวลหลักศีลธรรมในอุดมคติ เช่น จรรยาบรรณในอาชีพ สำหรับคุณธรรมก็คือลักษณะอุปนิสัยที่ดีเลิศทางศีลธรรม อนึ่ง บางทีศีลธรรมกับจริยธรรมก็เป็นคำที่ใช้แทนกันได้เหมือนกัน ศีลธรรมเป็นเรื่องของความประพฤติที่ดี ที่ถูกที่ควรของคนเรา ประกอบด้วยหลักศีลธรรมกับอุปนิสัยที่มีคุณธรรม ซึ่งมีความสำคัญควบคู่ไปด้วย ในทำนองเดียวกันคุณธรรมทุกอย่างก็จะมีศีลธรรมมากกว่ารู้หรือคิดไว้เท่านั้น อาจกล่าวได้ว่า คนเราอาจมีความแตกต่างกับผู้อื่นในด้านต่างๆ อยู่บ้าง แต่เราย่อมมีความเท่าเทียมกันในการทำดี และอาจทำได้สูงส่งกว่าใครด้วยซ้ำ สิ่งนี้ต่างหากที่ทำให้เราแตกต่างกับผู้อื่นในฐานะที่เป็นคนผู้หนึ่ง ที่สำคัญก็คือศีลธรรมในจิตใจเท่านั้นที่ทำให้เราแตกต่างไปจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ